Als de data linksaf zegt, sla je linksaf toch!?
Datagedreven werken houdt in dat je bij alles wat je doet de data leidend laat zijn. Acties en beslissingen neem je dus consequent datagedreven: wanneer de data aantoont dat je linksaf moet slaan, dan ga je ook linksaf. Natuurlijk houd je daarbij ook rekening met wat het management wil en anderen te zeggen hebben. Maar de data en bijbehorende analyse hebben uiteindelijk het laatste woord. Eerst geven we een definitie van datagedreven werken en vervolgens laten we zien hoe je een datagedreven organisatie inricht. We leggen natuurlijk ook de belangrijkste begrippen uit zodat je weet wat er allemaal bij datagedreven werken komt kijken. En we laten natuurlijk zien hoe het proces van datagedreven werken in elkaar steekt. De datagedreven specialisten van Passionned Group helpen je graag met het ontwikkelen van een solide datagedreven organisatie. Wij schreven er een besteller over: de intelligente, datagedreven organisatie. Inmiddels is al weer de 8e druk uitgebracht.
Wat is datagedreven werken? Wat is datagedreven sturing?
Datagedreven werken, ook wel datagericht sturen, datagedreven sturen of datagedreven sturing genoemd, omvat vele facetten zowel organisatorisch als technisch. Maar laten we eerst eens stilstaan bij de letterlijke betekenis van het woord datagedreven: gedreven door data. De data drijft en dwingt je dus richting je doel of naar een punt waar je eigenlijk heen zou moeten gaan. En dat is een mooi, fascinerend beeld, houd dat vast. We definiëren datagedreven werken of datagedreven sturing als volgt:
Datagedreven werken is het consequent, dagelijks, wekelijks analyseren, beslissen en sturen op basis van (onbewerkte) feiten en data. Je wordt in je werk gedreven door de data en bij de hand genomen.
Het doel is om dagelijks, wekelijks, maandelijks, et cetera meer inzicht en kennis te verwerven en meer gefundeerde beslissingen te nemen op basis van betrouwbare data en inzichten. Met als doel om processen in je organisatie structureel te verbeteren en om te innoveren. Over de volle breedte van de organisatie. Elke functionaris moet datagedreven kunnen werken. Maar dat betekent niet dat iedereen even databedreven, AI- of datageletterd moet zijn of worden.
De datagedreven architectuur
Datagedreven werken staat niet op zichzelf. Er zijn veel begrippen die bij elkaar de ontwikkeling van een eenvoudige maar solide datagedreven architectuur sturen. Om de essentie van het woord ‘datagedreven’ te begrijpen moet je ze allemaal kennen. Belangrijk: de begrippen datagedreven werken en Business Intelligence (BI) zien wij als twee-eiige tweelingzusjes van elkaar.
Figuur 1: De begrippencontainer als datagedreven architectuur
Het belangrijkste begrip staat in het midden: data analyse. Een dashboard geeft slechts aan dat je een probleem hebt. De data analyse is cruciaal om uit te vinden waar je precies zaken moet of kunt gaan verbeteren om het probleem op te lossen.
Onze unieke opleiding Business Intelligence kan daarbij van pas komen. Je leert er alle facetten van datagedreven werken en je ontvangt tevens een gesigneerd exemplaar van het handboek ‘De intelligente, datagedreven organisatie’.
Waarom datagedreven werken?
Beslissingen die je datagedreven neemt, zijn kwalitatief betere, rationelere beslissingen. Ze zorgen voor een hogere winstgevendheid of een betere financiële positie en een hogere klanttevredenheid (Harvard, 2015). Andrew McAfee van het MIT geeft zelfs aan:
Medewerkers die het principe van datagedreven werken niet omarmen, worden binnen afzienbare tijd vervangen door medewerkers die dat wél doen.
Dit geldt in het bijzonder voor de leidinggevenden. Misschien dat het in jouw organisatie en situatie zo’n vaart niet zal lopen, toch stemt dit tot nadenken. Bij veel organisaties is emotie, het belang, ervaring, status, macht en intuïtie nog doorslaggevend. En laten we vooral ook niet de talrijke biases vergeten waar wij als mensen last van hebben. De kwaliteit van de besluitvorming heeft daar ernstig onder te lijden. Daarom is datagedreven werken harde noodzaak voor elke organisatie die informatiegestuurd wil werken. De data moet de doorslag geven en ja soms gaat dat zelfs compleet tegen je gevoel in.
Voordelen datagedreven werken
Een datagedreven organisatie kent vele voordelen. Maak ze je eigen en ontwikkel voor jouw eigen organisatie een visie want zonder die visie kun je anderen niet overtuigen.
- in groepsverband en gebaseerd op data worden veel betere beslissingen genomen
- een hoge mate van transparantie die nooit gaat vervelen, het werk wordt minder saai
- je medewerkers gaan weer geloven in hun werk en de missie van de organisatie
- een datagedreven organisatie is een lerende organisatie, fouten maken mag weer
- je klanten ervaren een veel betere dienstverlening in een datagedreven organisatie
- hogere winstgevendheid en betere financiële positie, betere compliance
Zie bovenstaande voordelen maar eens te verzilveren. Daar heb je tijd voor nodig. Maar ook expertise. Wij helpen je daar graag bij want onze langjarige ervaring en hoogwaardige kennis betaalt zich zeker uit.
neem meteen contact met ons op
Organisaties die consequent datagedreven beslissingen nemen, kennen een vier procent hogere productiviteit en ze boeken zes procent meer winst. Dat lijkt weinig maar als je 1 miljoen euro winst boekt dan heb je het al over €60.000. En voor dat bedrag kun je al een aardig systeem neerzetten. Bron: MIT Center voor Digital Business.
Uit andere studies blijkt weer dat wanneer je succes hebt met datagedreven werken en BI dat dat leidt tot 33% meer tevreden klanten. En met IoT-toepassingen kunnen we in 15 jaar tijd 63 miljard dollar aan wereldwijde gezondheidszorg besparingen realiseren. Zo vind je veel voordelen van datagedreven werken op allerlei vlakken.
Het boek 'De intelligente, datagedreven organisatie' 
Elke organisatie kan intelligent worden, maar niet zonder datagedreven te werken in alle lagen van het bedrijf. De intelligente, datagedreven organisatie - meer dan 25.000 exemplaren verkocht - is sensitief, slim, soepel en succesvol en brengt met de juiste data elke keer weer een nieuwe verbeterbeweging op gang. Teneinde datagedreven processen te realiseren, de wendbaarheid te vergroten en klanten een hogere kwaliteit van dienstverlening en een mooiere beleving te kunnen bieden.
Datagedreven werken is een continu proces
Een datagedreven organisatie neemt beslissingen aan de lopende band. Want er is zoveel bruikbare data, meer dan je zult vermoeden. Uit onderzoek blijkt dat de meeste organisaties slechts 1% van de bruikbare data benutten om betere beslissingen te nemen. Ze kijken vooral op hoofdlijnen door de achteruitkijkspiegel en zijn veel te druk met verantwoorden in plaats van sturen. En de dynamiek in onze maatschappij en de wereld neemt toe, dus moet je vaker een (andere) beslissing nemen. Bovendien heb je daarbij meer en complexere datasets nodig. Hierbij ben je bedacht op het fenomeen dat één politieke beslissing of een beslissing van een concurrent alle (grote) beslissingen van het afgelopen jaar teniet kan doen. Verzamel dus vooral ook heel veel externe data.
Figuur 2: Het proces van datagedreven werken en datagedreven besluitvorming gaat onvermijdelijk leiden tot nieuwe kennis en inzichten die je helpen om je processen precies op die punten te verbeteren waar ze het meeste impact maken.
Het streven is om een datagedreven organisatie te realiseren waar iedereen op basis van data veel vaker dan voorheen rationele beslissingen neemt. En niet meer alleen maar stuurt op basis van het onderbuikgevoel, aannames of een mening. Je opereert voortaan als team, waarbinnen alle neuzen uiteindelijk dezelfde kant op komen te staan. In lijn met de doelen, strategie en missie van de organisatie. Bekijk hier onze revolutionaire aanpak: De Datagedreven Groeiversnellers™.
Wat is een datagedreven organisatie?
Een datagedreven organisatie kijkt niet alleen achteruit maar zeker ook vooruit. Van verantwoorden naar sturen naar voorspellen. Een datagedreven organisatie werkt zowel met statische rapporten, dynamische dashboards, verrijkende data analyses als geavanceerde machine learning. De sfeer is resultaatgericht en medewerkers hebben een can do mentaliteit omdat ze altijd terug kunnen vallen op en zich gesteund weten door de data. We definiëren een datagedreven organisatie als volgt:
Een datagedreven organisatie laat zich in alles wat ze doet leiden door inzichten uit data om betere beslissingen te nemen, processen te optimaliseren en de strategie fijn te slijpen.
Maar een datagedreven organisatie til je niet zomaar van de grond. We hebben er een compleet boek over geschreven: ‘De intelligente, datagedreven organisatie’. Op vier lagen moet je heel veel werk verzetten:
Figuur 3: De vier lagen van een datagedreven organisatie.
- Hoe creëer je een datagedreven cultuur en wie neemt daarin het voortouw?
- Hoe geef je een datagedreven strategie vorm en waar beleg je die?
- Hoe laat je iedereen datagedreven beslissingen nemen? Welke BI tools gebruik je?
- Hoe maak je medewerkers datageletterd zodat ze goed toegerust zijn?
De cultuur is het moeilijkst om te buigen. Hoe je het ook wendt of keert, het begint bij de top van de organisatie. Zij moeten consequent sturen of willen beslissen op basis van betrouwbare cijfers. Meedoen dus! Lees hier meer over hoe je een analytische bedrijfscultuur creëert.
Daarnaast moet datagedreven werken een speerpunt worden voor de organisatie. Geef het een plek in de bedrijfsstrategie. Beslissingen maak je niet zomaar datagedreven, daar moet je een proces voor inrichten. Tot slot train je managers en medewerkers totdat ze voldoende datageletterd zijn.
Datagedreven oplossingen
Datagedreven werken is heel iets anders dan even een dashboard in elkaar timmeren (met of zonder echte KPI’s) of een datawarehouse uit de grond stampen. Techniek is natuurlijk belangrijk maar de mens vormt de oplossing! Om datagedreven sturing te realiseren helpen wij je graag bij het praktisch oplossen van concrete vragen zoals:
- Hoe creëer je het juiste bewustzijn bij managers en medewerkers om datagedreven te gaan werken en hoe leid je dat veranderingsproces in goede banen?
- Op welke facetten blinkt een datagedreven organisatie uit en hoe maak je de businesscase rond voor datagedreven werken?
- Welke beslissingen komen in jouw organisatie in aanmerking voor datagedreven sturing en hoe ga je dat voor elkaar boksen?
- Welke type data – open data, fast data, big data (voorbeelden) – vormen allemaal input voor datagedreven werken? Wat is de beste architectuur voor al die vormen van data?
- Op welke risico’s en valkuilen moet je alert zijn bij datagedreven sturing en welke voorzorgsmaatregelen moet je treffen?
- Welke BI tools en methodieken zijn er beschikbaar om datagedreven sturing in te voeren?
Spelen een of meer van deze issues ook in jouw organisatie? Wil je een datagedreven organisatie die handelt op basis van feiten, datagedreven stuurt en nooit meer de weg kwijt is? Wil je dat datagedreven werken betekenis krijgt voor alle medewerkers of het gehele managementteam? Strik dan meteen Daan van Beek voor een inspiratiesessie ‘Datagedreven werken & AI’ bij jou op locatie.
Meer grip met datagedreven processen
Doordat je met datagedreven sturen meer en veel fijnmaziger inzicht krijgt, en dat met grote frequentie, kun je zien waar het in je bedrijfsprocessen hapert. De data en dashboards maken inzichtelijk waar je je analyse op zou moeten richten en waar je kunt bijsturen. Zo krijg je meer grip op je organisatie, verbeter je de prestaties en maak je je processen datagedreven. Maar ook data science technieken en artificial intelligence kunnen daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Want met een rapportenfabriek loop je toch vaak achter de feiten aan.
De beschikbare tools en oplossingen
Om datagedreven werken en datagedreven sturing vorm te geven, zijn niet alleen je mensen van cruciaal belang. Ook de juiste Business Intelligence tools doen er wel degelijk toe. Deze zijn er in verschillende soorten en maten. Alleen al in Nederland zijn er meer dan 25 beschikbaar. De oplossingen die het beste aansluiten bij onze aanpak voor datagedreven sturing, data storytelling en onze integrale aanpak zijn: Qlik, Tableau, Power BI en Visual Analytics van SAS.
Voorbeelden van datagedreven organisaties
De voorbeelden van datagedreven werken liggen letterlijk voor het oprapen, zeker bij de overheid. We beschrijven hier de case van de Gemeente Rotterdam, Veiligheidsregio Noord-Holland Noord en gaan in op de datagedreven onderwijsinstelling (whitepaper). Maak jezelf blij met de successen die andere organisaties boekten.
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord: data die levens redt
Samen met de meldkamer, de ambulancezorg en een team van cardiologen van de diverse ziekenhuizen ontwikkelde de Veiligheidsregio Noord-Holland-Noord een procesdashboard op basis van datagedreven werken. Ze wilden weten hoe hun hartpatiënten met een acuut hartprobleem door de hele zorgketen werden geloodst en welke verbeteringen ze in dat proces konden doorvoeren.
Ze brachten allereerst de ruwe data van diverse systemen bij elkaar en plotten die op het acute hartzorgproces. Vervolgens gingen ze die data minutieus analyseren en knoopten ze met de direct betrokkenen het gesprek aan over de data. Niet eenmalig, maar dagelijks en wekelijks.
In anderhalf jaar tijd werd de doorlooptijd van het totale acute zorgproces van hartpatiënten, waarin elke seconde telt, met 20 minuten ingekort.
Gecontroleerd en geborgd. Een verhaal dat iedereen aanspreekt: data die levens redt. Een grotere maatschappelijke relevantie bestaat er niet.
Maar dat zijn niet de enige sectoren waar wij actief zijn. Daarnaast hielpen wij de afgelopen periode een zorgverzekeraar met de implementatie van datagedreven werken, zorgden we bij de zakelijke tak van de Rabobank voor interactieve dashboards, maakten we dashboards voor een keten van tankstations, introduceerden we datagedreven werken op een basisschool en adviseerden we een telecombedrijf bij datagedreven sturing. Wacht niet langer en maak ook kennis met de consultants van de Passionned Group: samen boeken we succes met data. Klop aan onze digitale deur voor meer informatie of boek meteen een afspraak.
Routekaart: in 5 stappen naar datagedreven beslissingen
Wil je snel starten met datagedreven werken? Dan hebben we hier een beknopte routekaart gemaakt. Maak datagedreven werken nu onderdeel van het DNA van jouw organisatie in 5 stappen.
- Maak je doelstellingen meetbaar & SMART. Als je datagedreven bent, dan ga je de doelen SMART formuleren. Bijvoorbeeld 10 procent toename van je klanttevredenheid binnen één jaar. Zo dwing je jezelf om zowel je succes als ook je falen te analyseren. Alleen met data bewijs je wat fout of goed ging en verbeter je jouw prestaties als een continu proces. Probeer wat je doet zo meetbaar mogelijk te maken. Niet alleen op managementniveau maar juist voor iedereen. Ook de persoonlijke doelen en kleinere projecten. Iedereen krijgt zo inzicht in wat ze doen en het gevoel dat ze bijdragen aan je organisatie. Beloon medewerkers en afdelingen wanneer zij hun doelen halen.
- Verzamel veel en afwisselende data. Je bezit vaak al een lading aan data zonder het te weten. Organiseer die volgens een model. Vervolgens ga je actief en bewust data verzamelen. Denk hierbij aan interne bronnen zoals het ERP-systeem, het zaaksysteem, AFAS, Google Analytics, SalesForce of andere klantinformatie. Maar vergeet niet de externe bronnen zoals social media en informatie over je concurrenten of collega’s. Naast veel data is het net zo belangrijk om afwisselende data te hebben van verschillende afdelingen. Bijvoorbeeld de kwaliteit van service, klantenfeedback, reviews, snelheid van levering en de effectiviteit van marketingcampagnes. Zorg dat al je afdelingen binnen het bedrijf de juiste vragen stellen voor het verkrijgen van de correcte data.
- Neem de klant of burger als vertrekpunt. Veel organisaties denken vanuit het product in plaats vanuit hun klant. Als je een echte datagedreven organisatie wilt zijn, verander je jouw manier van denken. Je zet jouw klant centraal. Ga het gesprek aan. Maak het tot een dialoog in plaats van een eenrichtingsverkeer. Balanceer je data met innovatie en creativiteit om zo een meer relevante ervaring, product en/of dienst voor je klanten te creëren. Maar om dit te doen, moet data breed binnen je bedrijf beschikbaar zijn. Dit kun je realiseren met business intelligence en BI-software.
- Maak de data voor iedereen toegankelijk. Het grootste gevaar is dat data alleen bij je IT- of marketingafdeling blijft liggen. Dit is zonde. Je wilt dat iedereen toegang heeft tot de data die hij nodig heeft om zijn of haar werk goed te doen. Van boekhouders tot je planners. Met die informatie brengen afdelingen namelijk hun prioriteiten op één lijn met die van je klant. Ze zien wat belangrijk is en stemmen hun service en activiteiten hier verder op af. In veel bedrijven betekent dit een heuse cultuurverandering. Stel daarom iemand uit jouw managementteam aan met autoriteit. Een voorvechter van open data en datagedreven beslissingen. En laten we eerlijk zijn: de een begrijpt data beter dan de ander. Gelukkig train je jouw medewerkers daarom in het lezen en analyseren van data. Zo wordt iedere werknemer datageletterd. Hiermee stel je ze in staat om zelf of als team datagedreven en dus geïnformeerde besluiten te nemen.
- Betrek de juiste mensen en zet de experts aan het werk. Om alles te halen uit de data die je hebt, heb je experts nodig. Dat zijn data scientists en data analisten. Die bouwen complexe algoritmes en analyses en vinden de juiste informatie in een zee van nulletjes en eentjes. Zij moeten niet alleen data begrijpen, maar ook oprechte interesse tonen in je bedrijf, markt en strategie. Iemand die proactief meedenkt over welke databronnen je nog meer nodig hebt, wat de klantbehoeften zijn en hoe je jouw data hiervoor inzet. Bovendien wil je dat voor iedereen de data makkelijk en snel inzichtelijk wordt. De fundering van jouw datagedreven organisatie.
Grote stappen, snel thuis? Inderdaad, het zijn de hoofdlijnen. Wil je echt het naadje van de kous weten? Download onze goednieuwe whitepaper ‘De 101 stappen naar BI succes’ of lees ons populaire boek ‘Datacratisch werken’.
Bestel ons boek ‘Datacratisch werken’
Quick wins en belangrijke principes
Om een omslag tot een succes te maken, raden wij je aan om je bij de start op een aantal makkelijke quick wins te concentreren. Probeer er 3 tot 5 te identificeren. Zo creëer je direct enthousiasme en energie voor verdere verandering. Hanteer altijd de volgende principes:
- Verzamel genoeg en de juiste data
- Laat die stromen door je gehele organisatie
- Data is overal en voor iedereen beschikbaar
- Data is snel en makkelijk leesbaar
Wil je ook meer winst, een hogere productiviteit en een gelukkige klant? Maak dan nu de stap naar een datagedreven organisatie.
Word een expert in datagedreven werken
Laat je door niemand iets wijsmaken en verdiep je hier verder in het mooie vakgebied van datagedreven werken. Klik op een van onderstaande links en er gaat misschien wel een compleet nieuwe wereld voor je open.
Maak nu werk van datagedreven sturing in jouw organisatie, bestel hier het grote data & AI boek en verbeter en verduurzaam je bedrijfsprocessen.
Wil je ook aan de slag met datagedreven sturing?
Wil je een datagedreven organisatie realiseren en datagedreven werken tot in de haarvaten van je organisatie doorvoeren? Wil je niet in de meest voorkomende valkuilen stappen en datagedreven successen boeken? Neem meteen contact op met een van onze datagedreven specialisten.
Over Passionned Group
Wij zijn dé specialist in datagedreven werken, BI & AI. Onze bevlogen en ervaren hands-on consultants en adviseurs helpen grotere en kleinere organisaties bij de kanteling naar een intelligente, datagedreven organisatie. Om het jaar organiseren wij de Dutch BI & Data Science Award™.
Veelgestelde vragen
Wat vraagt datagedreven werken van leidinggevenden?
De wil om consequent te sturen op basis van inzichten en betrouwbare data. En het team daarin meenemen. Tot slot: een analytische blik en houding.
Is mijn bedrijfscultuur wel klaar voor datagedreven sturen?
Ja, juist omdat je bij datagedreven sturen ook gaat werken met ruwe data maakt de cultuur van je bedrijf in eerste instantie niet zoveel uit. Onze jarenlange ervaring met het realiseren van datagedreven organisaties en datagedreven processen maakt keer op keer duidelijk dat je onze laagdrempelige methode in elke bedrijfscultuur en in elke sector kan toepassen. Mits natuurlijk de data voorhanden is en je er naar gaat handelen.
Verzorgen jullie ook opleidingen in datagedreven werken?
Zeker, we organiseren 3 à 4 keer per jaar allerlei opleidingen rondom de thema’s datagedreven sturing, AI en continu verbeteren. Die vezorgen we ook incompany. Daarnaast kunnen we een inspiratiesessie ‘Datagedreven werken & AI’ van harte aanbevelen. Vraag hier een inspiratiesessie aan.
Hoe kun je zelf leren om datagedreven te werken?
Ga na welke beslissingen je neemt en welke inzichten je nodig hebt om een optimale beslissing te nemen. Zoek vervolgens de data erbij. Dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Wil je meer hierover te weten komen? Neem dan een kijkje bij ons verdiepingskader ‘Datagedreven werken’.
Is datagedreven werken moeilijk?
In de basis is het eenvoudig (zie het proces), maar om het te implementeren in een organisatie is het wel degelijk een hele opgave. Want niet iedere manager en medewerker heeft de juiste vaardigheden en competenties. Ook zijn er vaak uitdagingen om toegang te krijgen tot de data. En ook de datakwaliteit laat nog vaak veel te wensen over.
Wat is de kern van datagedreven werken?
Turen naar een dashboard met KPI’s of gluren naar een grafiek maakt geen verschil. Je moet bij (grote) afwijkingen van de KPI-scores ten opzichte van de norm data analyses gaan initiëren en uitvoeren. Zo kun je snel achterhalen wat het probleem is dat moet worden opgelost.
Kleven er ook nadelen aan een datagedreven organisatie?
Zeker, hoe meer transparantie hoe groter de kans op interventie van buiten- of bovenaf. En dat is zeker niet in alle gevallen gewenst. Door alles wat los en vast zit te meten, vernietig je waarschijnlijk ook de creativiteit en innovatie in jouw organisatie.
Hoe bepaal ik de juiste KPI’s voor mijn organisatie?
Verschillende methoden kunnen je daarbij helpen: beslissingsgedreven, strategiegedreven, procesgedreven of datagedreven. Lees meer over de methoden en het opstellen van KPI’s in onze SMART KPI Gids 2025.
Datagedreven werken vs informatiegestuurd werken, is er verschil?
Er is eigenlijk geen fundamenteel verschil, maar datagedreven werken wordt meestal geassocieerd met de techniek (BI, AI) en informatiegestuurd werken met sturen door leidinggevenden op basis van data en informatie.
Reviews over Datagedreven werken
Jenneke Riemersma | Gemeente Rotterdam: De procesmethode zet de klant centraal. Een klant beweegt zich door de gehele organisatie. Datagedreven werken geeft inzicht in deze beweging. Door met experts van verschillende afdelingen deze bewegingen te analyseren, ontdekten we manieren om onze processen te verbeteren. Als gemeente Rotterdam willen wij de service richting onze burgers zo goed mogelijk inrichten. De inzet van de procesmethode helpt hierbij.Marco Pastors | Directeur NPRZ: Iedereen met een beetje hart voor uitvoering, kwaliteit en informatisering hier, is enthousiast over resultaat en aanpak. Ook over de manieren waarop privacykwesties kunnen worden opgelost. Dat kom je niet vaak tegen.
