Zorgsector

Wat is de zorgsector?

De zorgsector is een arbeidsintensieve sector die aan meer dan een miljoen mensen in Nederland werkgelegenheid biedt. De verschillende zorgsectoren zijn direct en indirect verantwoordelijk voor de (geestelijke) gezondheid van de Nederlandse burgers. Werknemers in de zorgbranche zijn werkzaam in de eerstelijns, tweedelijns of derdelijnszorg. Ze houden zich bezig met care (zorg) en cure (genezing) en geven de zorgsector betekenis en inhoud.

Betrokken, gemotiveerde en cultuurbewuste medewerkers zijn cruciaal voor het goed functioneren van de zorgsector. Mensen die voor een beroep in de zorgsector kiezen doen dat meestal zeer bewust en vanuit een bepaalde levensfilosofie, persoonlijke betrokkenheid of affiniteit. Globaal kun je de volgende zorgsectoren onderscheiden:

• de verpleging en verzorging (care)
• gehandicaptenzorg (care)
• thuiszorg (care)
• ziekenhuizen (cure)
• medische specialisten en vrije beroepen (cure)
• geestelijke gezondheidszorg (cure)

Twee kanttekeningen zijn hier op hun plaats. Hoewel mensen ook vandaag nog zoeken naar het onderscheid tussen care en cure, zijn de definities al langer voor discussie vatbaar. De indeling is vanuit patiëntenperspectief zelfs kunstmatig en ongewenst, zo constateerde de toenmalige Raad voor de Volksgezondheid en Zorg ooit. Ook houdt deze indeling geen rekening met preventie. De zorgsector komt meestal pas in actie als het te laat is.

Trends in de zorgsector

Trends in de zorg zijn er legio. Soms zijn deze algemeen en sectoroverstijgend zoals globalisering, conjunctuurschommelingen en demografische ontwikkelingen (gevolgen vergrijzing gezondheidszorg). Maar er zijn ook meer specifieke trends in de zorgbranche:

• Toenemende behoefte aan transparantie van het zorgaanbod (vergelijkingssites en Zorgkaart Nederland).
• De opkomst van private gezondheidszorg: privéklinieken veroveren de zorgsector.
• Veranderende en complexe regelgeving: privacywetgeving (AVG), meldplicht Datalekken, Coronawet et cetera.
• Toenemende claimcultuur in de zorgsector.
• De factor arbeid wordt steeds schaarser (“minder handen aan het bed”).
• Blockchain-technologie en smart contracts zullen de Elektronisch Patiënten en Cliënten Dossiers (EPD’s en ECD’s) gaan beveiligen.
• De opmars van horizontaal toezicht op de rechtmatigheid van zorguitgaven.
• Integraal capaciteitsmanagement.
• Value-based healthcare (waardegedreven zorg of outcome-based healthcare genoemd) wordt de norm.
• Robotica heeft de toekomst: met name zorgrobots, robotgestuurde chirurgie en wearables (draagbare, met het IoT verbonden apparaten die op of om het lijf gedragen worden en continu data versturen en ontvangen) worden gemeengoed.
• Artificial intelligence doet zijn intrede in de zorgsector (denk aan algoritme-gestuurde diagnostiek).
• Internet of Things voorbeelden zorg nemen toe: valdetectie, dwaaldetectie, apps voor glucosemeting, medicatie controle apps en “slimme gebouwen”.
• Zorg op afstand (eHealth en mHealth), zelfdiagnose en herinrichting zorgsector krijgen prioriteit.
• Datagedreven zorg (big data in de zorg) wordt de nieuwe standaard.
• Virtual reality en augmented reality toepassingen (opereren met een VR-bril, pijnbestrijding met VR-therapie) bereiken de zorgsector.

Toezicht op de sector

In ons land houdt de Nederlandse Zorgautoriteit (Nza) toezicht op de diverse sectoren in de zorg. Iedere burger in Nederland moet erop kunnen vertrouwen dat er op tijd goede en betaalbare zorg beschikbaar is. Hiervoor bestaan regels en de Nza houdt toezicht op zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Voor bepaalde behandelingen in de zorgsector gelden maximumtarieven. De Nza stelt deze vast op basis van periodiek kostenonderzoek.

De toezichthouder controleert ook of zorgaanbieders en zorgverzekeraars zich aan de regels houden. Zo is het belangrijk dat zorgverzekeraars iedereen accepteren voor de basisverzekering. Leeftijd, inkomen, leefstijl of gezondheid mogen niets uitmaken. Zorgaanbieders en zorgverzekeraars in de zorgsector moeten ook bewaken dat de zorgnota klopt. Ze moeten vooraf goede informatie geven over de zorg. Informatie over de inhoud en wachttijden van de behandelingen bijvoorbeeld, maar ook wat de zorg patiënten gaat kosten.

Kansen en bedreigingen zorgsector

De zorgsector staat ook bekend om het innovatieve vermogen en het ondernemerschap. Elk aanbod in de zorgsector schept zijn eigen vraag (wet van Say). Het inspelen op kansen, zoals waardegedreven zorg (value based health care), marktwerking in de zorgsector, smart zorg, het verzilveren van de voordelen van business intelligence voor de zorg, big data in de zorg en thuiszorg planning software, zijn hiervan sprekende voorbeelden.

De zorgsector staat bekend om het innovatieve vermogen en het ondernemerschap: elk aanbod in de zorgsector schept zijn eigen vraag.

De sector gezondheidszorg wordt daarnaast regelmatig geconfronteerd met externe bedreigingen die een onvoorspelbaar karakter hebben. Een regionale of landelijke uitbraak van een virusinfectie zet de discussies over integrale zorg en personeelsschaarste voor diverse zorgsector beroepen nog eens extra op scherp.

De opleiding Kwaliteitsmanagement & PDCA Deze praktijkgerichte training PDCA & kwaliteitsmanagement voorziet je van direct toe te passen continu verbeter-kennis binnen de zorg. Zo kun je een adviserende en leidende rol pakken in verbetertrajecten in jouw zorginstelling. Je leert en oefent met alle benodigde vaardigheden, technieken en kwaliteitsbouwstenen. Samen met internationaal verbeterexpert mr. Leo Kerklaan, auteur van diverse managementboeken, pak je de thema's op en leer je volwaardig PDCA-en.Volg de training PDCA & kwaliteitsmanagement

Onze dienstverlening in de zorgsector

Hieronder geven we een globaal beeld van de drie belangrijkste beleidsterreinen waarop onze (interim) consultants, docenten, trainers, coaches en auteurs jou en je collega’s in de zorgsector optimaal kunnen ondersteunen. Neem voor de details contact met ons op. Leer hoe je proactief kunt inspelen op de hierboven beschreven trends in de zorg.

Waardegedreven zorg op basis van smart doelen zorg

• Veelbelovende concepten zoals value based health care (waardegedreven zorg), gezondheidszorganalyses, prestatie-indicatoren zorg en ‘SMART doelen zorg gerelateerd’ zijn strategisch van aard. Prestatie-indicatoren kunnen overigens ook operationeel van aard zijn. Hoe dan ook, technologie, zoals robotisering en het implementeren van het Internet of Things in de zorg, moet altijd passen bij je strategie, missie en visie van je zorginstelling. Een strategiekaart helpt je bijvoorbeeld je organisatiestrategie en bijbehorende besturing op effectieve wijze te visualiseren en te communiceren. Strategiekaarten (voorbeeld) zijn ook richtinggevend voor de inrichting van stuurinformatie en helpen je om in een dynamische zorgmarkt scherp aan de wind te zeilen. Onze strategieconsultants houden hierbij een vinger aan de pols. Vraag nu een offerte op.
• Onze docenten verzorgen regelmatig praktische workshops over strategische thema’s in de zorgbranche, zoals performancemanagement, het opstellen van Kritieke Resultaat Indicatoren (KRI’s) en Kritieke Performance Indicatoren (KPI’s). Maar ook een praktisch ingestoken opleiding als Scenarioplanning & Business Dynamics is voor de zorgbranche in onzekere tijden een absolute aanrader. Of boek nu een incompany workshop Scenario Based Planning.
• Zowel de bekostigingssystematiek in de zorgsector, de zogenoemde DBC-zorgproducten en haar opvolger DOT (DBC’s op weg naar Transparantie), als de zorgprofielen noodzaken bestuurders in de zorgsector tot een meer zakelijke en bedrijfskundige aanpak en aansturing. Smart rapporteren in de zorg is in dit verband een actueel thema. Heb je hierbij hulp nodig? Onze (strategische) adviseurs geven onafhankelijk en objectief advies over effectieve dashboards en KPI’s.
• Daarnaast bevatten onze kennisbanken boeken, artikelen, onderzoeksrapporten en whitepapers waarin tal van zorgcases en KPI voorbeelden zorg uitvoerig worden beschreven. Raadpleeg nu een van onze bekendste smart doelen zorg voorbeelden: Veiligheidsregio Noord Holland-Noord.

Voorbeeld: maak een KPI boom van je ziekenhuis

Het effectief besturen, verbeteren en doorontwikkelen van zorgprocessen kan je duur komen te staan wanneer je niet de juiste mensen erbij betrekt. Het verhaal wordt te complex gemaakt, het traject verloopt stroperig en/of de uitgaven rijzen de pan uit. Wij zijn gespecialiseerd in het doeltreffend en doelmatig optimaliseren van de besturing en processen in de zorg. Onderstaande KPI-boom van een ziekenhuis reflecteert onze zorginhoudelijke kennis, onze vakinhoudelijke kennis en ervaring.

Figuur 1: Een voorbeeld van een KPI-boom van een ziekenhuis waarin je direct de essentie van de zorg en bijbehorende besturing helder kunt maken voor het voltallige zorgpersoneel. De missie (rood) vertaal je naar strategische doelstellingen (geel), en die vertaal je naar Kritieke Succes Factoren (groen) en KPI’s (blauw). Implementeer je deze KPI-boom goed in je zorginstelling/ziekenhuis dan voorkom je een cascade aan ellende. Neem hier contact met ons op voor meer informatie.

Continu verbeteren op basis van zelfsturende teams in de zorg

• Passionned Group heeft een aantal verbeterinstrumenten ontwikkeld om de effectiviteit en efficiency in de zorgsector aanzienlijk te verhogen. Het versimpelen van de organisatiestructuur en het elimineren van verspilling (lean management zorg) staan hierbij centraal. Daarnaast is het ontwerpen van een PDCA cyclus zorg geen overbodige luxe. De structuur van de zorgorganisatie is dan iets waarnaar je moet kijken. Denk hierbij aan zelfsturende teams in de zorg en self-service business intelligence en analyse voor de zorgmedewerker. Maar ook aan smart zorgdoelen, een blauwdruk voor de architectuur en inrichting gezondheidszorg of een opleiding PDCA in de zorg.
• De belangrijkste principes die onze consultants toepassen voor aan agile zorgorganisatie zijn: standaardisatie, integratie en het kantelen van de organisatie. Maar ook de één loket-filosofie, self-service BI, regie op het totale proces, data science en algoritmes. Daarnaast zijn moderne IT-hulpmiddelen, zoals softwarerobots, CRM (advies) voor de zorgsector, datawarehouses, apps, microservices, portals en scrum waardevolle concepten voor zorginstellingen. Een te dominante hiërarchische structuur werkt tegenwoordig niet meer. Ook in de zorgbranche is het zaak om de verkokering op alle fronten te lijf te gaan. Onze gespecialiseerde consultants zorgsector kunnen hierbij objectief advies geven. Een frisse blik van buitenaf doet soms wonderen.
• De bekostigingssystematiek van de DBC-zorgproducten is een code van negen cijfers die iets zegt over de inhoud van het totaal aan ziekenhuisactiviteiten: van de diagnostisering, behandeling tot en met de (na)controles). Met andere woorden, aan de hand van de DBC krijg je informatie over het totale behandeltraject en kun je resultaten boeken met procesmanagement en integraal management zorg. Tijdens onze training PDCA & kwaliteitsmanagement leer je hoe je het procesdenken in de zorgbranche handen en voeten geeft en hoe je een PDCA cyclus in de zorg vormgeeft en implementeert om de kwaliteit van zorg substantieel te verbeteren.
• Datagedreven werken in de zorg in combinatie met healthcare KPI’s, een PDCA cyclus in de zorg en dashboarding stelt zorginstellingen in staat om te sturen op wat écht kritiek is, zoals bijvoorbeeld het terugbrengen van het aantal no shows binnen een polikliniek van een ziekenhuis, of het vergroten van de capaciteit van het aantal bedden op de afdeling Intensive Care. Bestel nu het boek ‘Datacratisch werken’ en leer hoe je een datagedreven PDCA in de zorg implementeert.

Best practices in de zorg:

• Business Intelligence bij een zorgverzekeraar
• Integrale zorg met business intelligence (GGZ)
• Business Intelligence in de zorg (VGZ)

Neemt contact op met onze consultant zorgsector

Ben je geïnteresseerd in de duiding van de trends in de zorg en de relevantie voor jouw zorgorganisatie? Wil je weten wat datagedreven zorg of informatiegestuurd werken precies inhoudt? Of wil je ervaring opdoen met value based healthcare in de sectoren care en cure? Zoek je invulling voor een vacature interim manager zorg, of ben je op zoek naar een freelance manager business analytics? Neem dan nu contact op met een van onze adviseurs gezondheidszorg of onze accountmanager Zorg.

neem contact met ons op